FANATISMO IDEOLOGIKOA ETA ALDERDIKO FANATISMOA

1. Fanatismotzat har dezakegu jarrera edo ideologia baten neurrigabeko defentsa, errealitatearekin arrazoizko kontrastea egiteko gaitasunik gabeko defentsa. Fanatismoa ez da erradikalismoa. Arazo erradikalek, sarritan, irtenbide erradikalak behar ditzakete. Erradikalismoa ez da fanatismoa arrazionala bada. 2. Fanatismo ideologikoa ez da ona ezein gizarte-mugimendutan eta, jakina, ezta sozialdemokrazian ere. Baina oinarri etiko edo moral argia izan dezake, nahiz eta gaizki ulertu edo interpretatu. Fanatiko ideologikoa zuzen joka dezake bere kontzientziaren arabera, modu oker eta neurrigabean egiten badu ere. 3. Alderdiko fanatismoa beste kontu bat da. Alderdiko fanatikoak ere neurri gabe defendatzen du bere talde politikoa, eta sistematikoki berotzen da kritikaren aurrean, eta, aldi berean, etengabe eta neurriz kanpo erasotzen dio beste alderdi politiko batzuekin zerikusia duen guztiari. Izan ere, alderdiko fanatikoak ez ditu helburu ideologikoak bilatzen, “taldeko“ helburuak baizik. Egia esan,